Müslümanlar Modern Dünyada Dağılmadan Nasıl Ayakta Kalabilir?

  • Yazdır
  • A
    Yazı Tipi
  • Yorumlar
Müslümanlar Modern Dünyada Dağılmadan Nasıl Ayakta Kalabilir?
Müslümanlar modernizmin yıkıcı etkisini bertaraf edip sadece kendisini değil dünya üzerinde yaşayan bütün insanlığı, yitirmek üzere olduğu içsel huzura ve refaha kalıcı şekilde çekebilmek adına nasıl bir anlatı üretmeli... Seyyid Hüseyin Nasr Genç Müslümana Modern Dünya Rehberi kitabında işte bu sorunun ardına düşmüş.

İslam dünyası özellikle son 200 yıldır Batı medeniyetinin kültürel ve zihinsel iktidarını tesis etmek amacıyla sistemleştirdiği modern paradigmanın çok yönlü taarruzlarıyla karşı karşıya kalmış durumda. Bu taarruzlar İslam’ın temel prensiplerini olumsuz manada etkiliyor olduğundan, genelde Müslümanlar özelde de genç Müslümanlar için ciddi bir tehlike arz ediyor. Bugünün dünyasında bütün İslam toplumları her ne kadar kendi bağımsızlıklarını tesis etmiş olsalar da Batı’dan yayılan bu modern düşünce sisteminin siyasi, felsefi, iktisadi, sanatsal, sosyal, ahlaki vb. birçok tesiri altındalar.

Bu durum da Müslümanların doğal olarak zihinsel bir karmaşaya girmelerine, birtakım kimlik bunalımlarına kapılıp varoluşlarının esas gayelerini ıskalamalarına ve ait oldukları geleneksel İslam dairesinin dışına savrulmalarına neden olabiliyor.

Peki, Batı’dan bir sel gibi akan modernizmin bu sarsıcı taarruzlarına karşı Müslüman dünya -özellikle de genç Müslümanlar- ne gibi tedbirler almalıdır? Bu yıkıcı etkiyi bertaraf edip sadece kendisini değil dünya üzerinde yaşayan bütün insanlığı, yitirmek üzere olduğu içsel refaha ve huzura kalıcı bir şekilde yeniden çekebilmek adına nasıl bir yol izlemeli, nasıl bir alternatif anlatı üretmelidir?

Modern dünyada gençleri bekleyen tuzaklar

Modernizmin, varlığın bütünselliğini parçalamaya ve manevi olanı büyük oranda devre dışı bırakmaya yönelik söylemine karşılık, hem madde hem de mana anlamında dengeye oturtulmuş holistik tevhidi bakış açısını yeniden hayata geçirebilmek adına neler yapmalıdır? Geleneksel ekolün yılmaz savunucularından olan Seyyid Hüseyin NasrGenç Müslümana Modern Dünya Rehberi adını verdiği kitabında tam da bu ve benzeri soruların cevaplarını arıyor. Kitapta Nasr’ın gerek İslam gerekse de Batı dünyasının entelektüel birikimine ne denli hâkim olduğuna şahit oluyoruz.

Nasr bu kitabını, genç Müslümanların modern dünyada karşılaşacakları tuzaklara dikkat çekmesinin yanında bu tuzaklara karşı nasıl bir tavır almaları gerektiği temeli üzerine oturtmuş. Bunu yaparken mezkûr konuya dair yazılan emsal kitaplardan farklı bir yol sunuyor bizlere. “Modern dünya görüşünün bize tevcih ettiği meydan okumalara duygusal düzeyde değil de fikren karşılık verebilmemiz için her şeyden önce o dünyanın mahiyetine ilişkin derin bir bilgiye sahip olmamız” gerektiğini vurgulayan Nasr, bu bakış açısıyla Batı karşısında sıkça içine düştüğümüz tepkisel ve duygusal hezeyanlarımızdan sıyrılmadan gerekli yolu kat etmemizin mümkün olamayacağını fısıldıyor bizlere.

Müslümanların dünya üzerinde neden yeteri kadar söz sahibi olmadığının izahını da “Batı, İslam’ı kendi bakış açılarına göre inceleyen pek çok Şarkiyatçı yetiştirmiştir fakat İslam dünyası, biliminden sanatına; dininden toplumsal hareketlerine kadar Batı uygarlığının değişik yönlerini İslami bakış açısıyla inceleyebilecek evsafta çok az Garbiyatçı çıkarmıştır” diyerek yapmış oluyor aslında.

Şahabettin Yalçın çevirisiyle çıkan Genç Müslümana Modern Dünya Rehberi, ismiyle müsemma bir eser. Zira genç Müslümanların modern dünya karşısında dağılmadan nasıl ayakta durabileceklerine dair sunmuş olduğu işaretlerle bir rehber niteliğinde. “İslam’ın mesajı”, “modern dünyanın mahiyeti” ve “modern dünyanın meydan okumalarına cevap” olmak üzere üç ana bölümden oluşuyor kitap ve bölümler de kendi arasında alt başlıklara ayrılıyor.

Müslümanların modern dünya ile imtihanı

Kitabın birinci bölümünde vahiy ve dinin anlamı, uhreviyat ile ilgili meseleler, şeriat, İslam maneviyatı, düşüncesi ve bu alanın önemli temsilcileri, İslam bilimi ve tarih içerisinde yetişmiş önemli bilim adamlarının fikirlerinin özeti, sanat edebiyat ve İslam âleminin modern zamanlardaki durumu tetkik edilmiş. Dinin insan için bir lüks değil esasında insanın varoluşunun sebeb-i hikmeti olduğu ayrıntılarıyla izah ediliyor ve İslamiyet’in hayatın sadece bir parçasını değil bütününü kuşatan tevhidi bir öğreti olduğu ısrarla vurgulanıyor bu bölümde. Gerek sosyal gerek siyasi ve gerekse de iktisadi temellerin hepsinin ahlaki bir merkeze oturtulduğu bu tevhidi öğretinin bugün yeniden hayata tatbik edilmesinin aslında ne denli elzem olduğu ikna edici bir üslup ve fikri yeterlilikle izah ediliyor.

Kitabın ikinci bölümü ise; modern Batı’da din, Batı felsefesi ve düşünce okulları, modern bilim ve teknoloji, modern dünyanın siyasi, sosyal ve iktisadi yaşamı, modern eğitim kuramları ve felsefeleri, modern Batı’da sanat ve modern yaşam tarzı olmak üzere yedi alt başlıktan oluşuyor.

Batı dünyasında Aydınlanma düşüncesiyle birlikte ete kemiğe bürünmeye başlayan sekülerizasyon ve hümanisttik felsefenin temellerinin ve dinin dünya üzerindeki hâkimiyetinin nasıl “askıya alındığının” tetkik edildiği bu bölüm, bugünün dünyasında egemen paradigma olarak varlığını sürdüren modernizmin köklerini ve bir yerde bugünü anlamak açısından fazlasıyla önemli.

Bu bölümü önemli kılan bir başka özelliği ise, modernizmin başlangıçta insanın manevi tarafında açmış olduğu yaraların neden git gide maddi tarafını da kuşatacak şekilde artıyor olduğunu anlatmasında gizli. Özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra insanın içinden çıkılmaz bir krize girdiği bugün birçok entelektüel tarafından kabul edilmekte.

Modernizmin, insanları neden nihilizm, ahlakın yitimi, felsefi ve maddi intihar, anlamsızlık gibi savruluşlara ittiğinin cevabı da bu bölümde. Ayrıca St. Augustinus’tan Thomas Aquinas’a; DescartesBaconHobbes’tan Hegel’e; NiezsctheMarxFreud’dan Sartre’a kadar Batı düşüncesinin önemli fikir insanlarının görüşlerinin de özetle verildiği bu bölüm, Batı dünyasını ve modernizmin gelişimini tanıması adına önemli bir girizgâh sunuyor genç Müslüman okurlara.

Modern dünyanın meydan okumalarına cevap

Kitabın üçüncü ve son bölümünü teşkil eden “Modern dünyanın meydan okumalarına cevap” kısmında ise Seyyid Hüseyin Nasr, “İslami evrenin sınırları içerisinde kalmak isteyen genç Müslümanlara modernizmin meydan okumalarına karşı vereceği İslami cevabı” tartışıyor.

Genç Müslümanların atması gereken ilk adımın, imanının kuvvetini muhafaza edip İslam vahyinin hakikatinin geçerliliğine olan inancını kaybetmemek olduğunu, Müslümanların en başta modern dünyanın dine yönelttiği saldırılara cevap vermesi ve daha sonra ise özel olarak İslam vahyine yöneltilen saldırıları cevaplandırması gerektiğini belirtiyor.

Müslümanların, “sahih İslami öğretilerle yine onları çevreleyen bölgesel örf ve adetler arasındaki farkın farkında olmalarının” ehemmiyetine dikkat çekiyor ve Müslüman gençlerin “Batı’dakinden çok farklı bir değerler hiyerarşisine ve sanat felsefesine dayanan kendi sanat geleneğini tanımalarının” ehemmiyetini vurguluyor bu bölümde.

Kitap, genç Müslümanların modern dünyanın tazyiklerine karşı nasıl bir kalkan oluşturması gerektiğine dair entelektüel bir harita çiziyor olması hasebiyle önemli bir eser. Gerek Doğu gerekse de Batı dünyasının fikri iklimine dair farkındalık kanalları oluşturmak açısından bir girizgâh niteliğinde.

İmanını yitirmeksizin, modern dünyada ayakta kalmak ve entelektüel ve ahlaki zırhı eline geçirerek, modernizmin amansız saldırılarına karşı İslami bir söylem geliştirmek derdinde olan herkes tarafından dikkate alınması gereken bir çalışma diyebiliriz kısaca.

Beytullah Çakır “Genç Müslümana Modern Dünya Rehberi”, Bilimevi Kitabın Ortası dergisi, 2017 Temmuz, Sayı 4.

 

Diyanetliler Platformu  Grup sayfamıza katılmak için >>> TIKLAYINIZ

Dini Haberler Grup sayfamıza katılmak için >>> TIKLAYINIZ

Diyanet Duyurular Sayfamız için TIKLAYINIZ

Anahtar Kelimeler:
  • 0
    SEVDİM
  • 0
    ALKIŞ
  • 0
    KOMİK
  • 0
    İNANILMAZ
  • 0
    ÜZGÜN
  • 0
    KIZGIN
Mescid-i Aksa- Beyt’ül MakdisÖnceki Haber

Mescid-i Aksa- Beyt’ül Makdis

Ezanı güzel okuma yarışması birincisi Görele’denSonraki Haber

Ezanı güzel okuma yarışması birincisi Gö...

Yorum Yazın

Başka haber bulunmuyor!